Waarnemingen van Vogels in de Kempen
Januari 2003

Maar liefst 17 Grote Zilverreigers zaten in één groep bij Valkenswaard op 31-1. Zeer bijzonder waren 41 Rotganzen (groepen van 37 en 4) die op 28-1 over Ter Spegelt/Eersel richting NO vlogen. Op een maisakker ten ZO van de Reuselse Moeren zaten 210 Rietganzen op 30-1. Langs de Meirweg/Mispeleindse Heide werden ca 70 Nijlganzen gezien op 30-1.
Het E3-strand/Eersel was op 27-1 goed voor 19 Brilduikers (waarvan 8 man). Op de Keijenhurk/Landschotse Heide zwom op 31-1 een vrouw Grote Zaagbek. Naar verluit is op 22-1 en 28-1 een Zeearend gezien in de Reuselse Moeren; op 28-1 vetrok de vogel richting ZW.
Op 27-1 pleisterden 2 Scholeksters op Aquabest/Best. Op de Paardse Heide/Middelbeers werden 298 Wulpen geteld op 31-1. Bij de waterzuivering Hapert verbleven 3 Witgatjes op 31-1. Aquabest was op 27-1 voorts goed voor een eerste winter Geelpootmeeuw. 
Bij de Klotputten/Eindhoven werd op 27-1 een IJsvogel gezien; op 30-1 zat 1 ex in de Reuselse Moeren; op 31-1 werden 2 ex gezien bij Valkenswaard. De waterzuivering Hapert was op 31-1 goed voor 3 Grote Gele Kwikstaarten en 1 Waterpieper; op 31-1 zat voorts een Grote Gele Kwikstaart bij Valkenswaard.
Een groep van ca 60 Koolmezen scharrelde op 31-1 bij het Groot Meer/Vessem. Op 31-1 waren 3 Baardmannen present bij Valkenswaar. De onvolwassen man Pestvogel in Eindhoven was op 27-1 t/m 30-1 nog steeds present. In Eindhoven waren 5 Appelvinken te bewonderen op 27-1. Bij Eersel werden 2 Putters gezien op 28-1. Op 31-1 zaten 14 Kruisbekken bij de Vessemse Vennen; die dag waren 1 ex evenals 3 Goudvinken aanwezig bij Valkenswaard.

Op 25-1 zijn 9 Grote Zilverreigers zijn gezien in de Rusthoek/Strabrechtse Heide; op 26-1 zat 1 ex op de Visvijvers Bergeijk. Het Beuven/Strabrechtse Heide was op 25-1 goed voor 2 Wilde Zwanen; langs de Paaldijk/Soerendonk verbleven ca 30 ex op 26-1.
In Diepenhoek/Someren waren op 25-1 ca 600 Toendrarietganzen en enkele 10-tallen Taigarietganzen present; op 26-1 verbleven ca 70 Toendrarietganzen en 1 mogelijke Dwerggans langs de Paaldijk/Soerendonk. Langs de Meirweg/Mispeleindse Heide werden 112 Nijlganzen geteld op 26-1. 
Op het Beuven waren op 25-1 ca 10 Brilduikers, 2 vrouw Nonnetjes en 9 (waarvan 5 man) Grote Zaagbekken present; op 26-1 zaten 4 Grote Zaagbekken (alle vrouw) op afgraving 't Tipke/Maarheeze. Twee Bergeenden verbleven op 26-1 op de Visvijvers Bergeijk. Op het Soerendonks Goor waren op 26-1 ca 45 Smienten aanwezig.
's Avonds 25-1 kwamen 11 Blauwe Kiekendieven (waarvan 4 man) slapen op de Cartierheide/Eersel en 1 man op de Landschotse Heide; op 25-1 werd 1 man gezien op de Strabrechtse Heide. 
's Avonds 25-1 werden 125 Wulpen gezien op de Landschotse Heide. Op Enode/Nuenen verbleef op 25-1 een eerste winter Pontische Meeuw; op 26-1 zat een adulte vogel langs de Zuid-Willemsvaart onder Helmond.
Op 25-1 werden IJsvogels gezien bij Aquabest/Best en langs de Run tussen Eersel en Bergeijk. Op een ondergelopen weiland tussen Heeze en Someren zaten 15 Waterpiepers op 25-1; deze dag werd 1 ex gezien ten ZW van Eersel. De laatste dagen pleisteren grote aantallen Kramsvogels in het agrarisch gebied (tot 2.000 ex op 1.000 hectaren).

Kramsvogel, Diepenhoek/Someren, 26 januari 2003 (Robert Kastelijn)

In de Rusthoek waren 2 Klapeksters aanwezig op 25-1. Kruisbekken zijn gezien bij het Grafven/Strabrechtse Heide (3 ex op 25-1). Een onvolwassen man Pestvogel werd op 26-1 gezien in Eindhoven (zie foto).

Pestvogel, onvolwassen man, Eindhoven, 26 januari 2003 (Niels van Houtum)

Op 24-1 waren 9 Wilde Zwanen, 4 Grote Zilverreigers en 7 Grote Zaagbekken aanwezig op het Beuven/Strabrechtse Heide. 
's Ochtends 20-1 waren 5 Blauwe Kiekendieven (waarvan 1 man) aanwezig op de Cartierheide/Eersel; een man was op 21-1 aan het jagen in de Strijpse Kampen/Wintelre. Een vrouw Smelleken was op 24-1 aan het jagen bij de Reuselse Moeren. Bij de Waterzuivering Hapert waren op 21-1 2 Witgatjes aanwezig.
Grote Gele Kwikstaarten zijn gezien bij de waterzuivering Hapert (3-4 op 21-1, 4 ex op 24-1) en bij de TU Eindhoven (1 ex op 24-1). Op 21-1 zat een Waterpieper bij de waterzuivering Hapert. 
Bij de Landsard/Wintelre waren 2 man Roodborsttapuiten aanwezig op 20-1; op 21-1 zaten hier 3 ex. Op 24-1 vloog een Pestvogel al roepend over Mierlo. Twee Putters werden op 21-1 gezien bij Wintelre. 's Avonds 24-1 kwamen ca 110 Rietgorzen slapen bij de waterzuivering Hapert. Bij het Starven/Strabrechtse Heide zat op 24-1 een Kruisbek.

Op 18-1 waren 2 Grote Zilverreigers present op het Soerendonks Goor; op 19-1 werd 1 ex gezien bij de Ringselvennen/Budel-Dorplein. Een Roerdomp werd op 19-1 gezien op de Visvijvers Bergeijk.
Op het Beuven/Strabrechtse Heide pleisterden 2 Wilde Zwanen op 18-1. Op 18-1 zaten 26 Wilde Zwanen (36 ex op 19-1) en 1 Kleine Zwaan op het Soerendonks Goor en >13 Wilde of Kleine Zwanen op akkers langs de nabij gelegen Paaldijk.
Op 18-1 waren ca 1.500 Rietganzen bij Hooge Mierde en vlogen in één uur 586 Rietganzen en 1 Kleine Rietgans over de Strabrechtse Heide. Op 19-1 pleisterden ca 110 Taigarietganzen en 8 Toendrarietganzen bij de Reuselse Moeren en zaten ca 500 Toendrarietganzen en enkele Taigarietganzen langs de Paaldijk/Soerendonk.
Op het Beuven waren 21 Grote Zaagbekken (waarvan 7 man) op 18-1 present; op 19-1 zat 1 vrouw op het Goorven/Mispeleindse Heide en 6 vogels (waarvan 2 man) op afgraving 't Tipke/Maarheeze. 't Tipke was op 19-1 ook goed voor 2 Nonnetjes (man en vrouw).
Ten ZW van Weebosch waren 4 Blauwe Kiekendieven (waarvan 3 man) aan het jagen op 18-1; op 18-1 werden 1 adult man bij de Landsard/Wintelre en 1 man bij de Visvijvers Bergeijk gezien en kwamen 's avonds 2 man slapen op de Landschotse Heide; op 19-1 zat een eerste winter man bij de Ringselvennen.
In het Tongelreepdal/Eindhoven zat op 19-1 een IJsvogel; die dag werden 2 ex gezien op de Visvijvers Bergeijk. Grote Gele Kwikstaarten waren aanwezig langs de Pr. Dorgelolaan/Eindhoven (18-1), bij de Visvijvers Bergeijk (18-1) en in de Coevering/Geldrop (18-1). 
Op de Paardse Heide/Middelbeers werd op 19-1 een Roodborsttapuit gezien. Bij de Ringselvennen werd een Baardman gehoord op 19-1. Op 19-1 waren 2 Bonte Kraaien aanwezig nabij de kunstijsbaan Eindhoven (in weiland bij manege van Dongen). 
In Geldrop werden 4 Putters gezien op 18-1. Kruisbekken waren te vinden bij het Goorven (4 ex op 19-1), Moerbleek/Hooge Mierde (15-20 ex op 19-1), Cartierheide/Eersel (>5 ex op 19-1) en in het bosgebied Postelse Heide/Eersel (20 ex op 18-1).

Op 15-1 waren 2 Roerdompen present op de Visvijvers Bergeijk. Maar liefst 30 Kleine Zwanen zaten op 17-1 op het Beuven/Strabrechtse Heide.
Bij Hooge Mierde pleisterden forse aantallen Rietganzen: 13-1 tenminste 1.200 ex (ca 60% Toendrarietganzen; één ex voorzien van een Duitse halsband); 14-1 750-800 ex (10% Toendra's), 16-1 >2.200 ex (>730 Taiga's) en 17-1 2.000-2.500 ex. Deze locatie was voorts goed voor Kolganzen (o.a. 40 ex op 16-1 en 20 ex op 17-1), Kleine Rietganzen (2 ex op 16-1) en een Brandgans (17-1). Op diverse dagen en plekken werden redelijke aantallen overtrekkende ganzen waargenomen zoals op 16-1: 650 Rietganzen te Netersel en 390 ex bij Hooge Mierde.
Op 13-1 werden 2 adulte mannen Blauwe Kiekendieven gezien op de Strabrechtse Heide; op 14-1 werd een man gezien bij de Landsard/Wintelre; op 15-1 (rond 14:30 uur) verbleven 3 mannen in agrarisch gebied ten ZW van Weebosch. Bij Hooge Mierde was op 13-1 een adulte Slechtvalk aan het jagen.
Op 16-1 was korte tijd een jagende Velduil aanwezig in Beleven/Reusel. In de Collse Zegge/Geldrop werd op 15-1 een IJsvogel gezien; die dag werd tevens 1 ex gezien op de Visvijvers Bergeijk. Een groep van 20 Boomleeuweriken zat op 16-1 in het Dommeldal bij Nederwetten.
Twee Roodborsttapuiten (man en vrouw) waren op 14-1 present bij de Landsard. Op 17-1 werd een Klapekster gezien op Moerbleek/Reusel. 
Bij Geldrop was op 15-1 een Putter aanwezig. Bij Reusel werden 2 Goudvinken gezien op 16-1. In Eersel zat op 15-1 een Barmsijs. Kruisbekken zijn waargenomen in het Leenderbos (15 ex op 15-1), Achterste Heikant/Reusel (3 ex op 16-1), Torenbroek/Reusel (7ex op 16-1) en Moerbleek (7 ex op 17-1).

Op 12-1 werd een Roerdomp gezien bij de Klotputten/Eindhoven en 2 vogels bij de Ringselvennen. Op 11-1 waren 2 Grote Zilverreigers present op de Visvijvers Bergeijk; die dag waren maar liefst 14 ex aanwezig langs de Dommel in de Malpiebeemden/Valkenswaard en werden 9 ex gezien langs de Paaldijk/Soerendonk; op 12-1 kwamen in de ochtend totaal 7 ex uit het zuiden aanvliegen over de Patersgronden/Valkenswaard waarvan >3 ex neerstreken langs de Tongelreep; op 12-1 vlogen bovendien 3 ex in westelijke richting over Heeze. 
Op 11-1 verbleven 32 Wilde Zwanen en 9 Kleine Zwanen langs de Paaldijk; 's ochtends 12-1 vlogen 11 Wilde Zwanen (waarvan 4 onv.) over de Patersgronden richting NO. 
's Avonds 11-1 vlogen ca 350 Kol- en Rietganzen over de Cartierheide/Eersel; die dag vlogen in totaal 355 Rietganzen over Beleven/Reusel. Op 12-1 pleisterden ruim 4.000 ganzen in Diepenhoek/Someren waarvan ruim de helft Kolganzen en de rest Toendrarietganzen en enkele Taigarietganzen. Eveneens op 12-1 zaten 3.100 Rietganzen (80% Toendra's), enkele Kolganzen en 10 Kleine Rietganzen op akkers nabij Hooge Mierde. Op 11-1 en 12-1 werden op diverse plekken overvliegende ganzen genoteerd.
Bij Bladel vlogen 5 Bergeenden over op 11-1. Op Aquabest/Best verbleef op 11-1 een adult man Witoogeend.
's avonds 11-1 kwamen 10 Blauwe Kiekendieven (waarvan 3 man) slapen op de Cartierheide; die dag waren een adult man en vrouwkleed ex aanwezig in de Strijpse Kampen/Wintelre; op 12-1 werd een vrouw gezien nabij Hooge Mierde. Een Slechtvalk was op 11-1 boven Beleven aan het jagen.
Op de Cartierheide werd op 11-1 een Houtsnip gezien. Op 11-1 was een Bokje aanwezig langs de Tongelreep in Eindhoven. Witgatjes waren aanwezig tussen Hapert en Bladel (1 ex op 12-1) en aan de rand van Eindhoven Airport (1 ex op 11-1).
Twee Pontische Meeuwen (eerste winter en tweede winter) waren op 11-1 present op Enode/Nuenen. Grote aantallen meeuwen zaten op akkers aan 't Holland nabij Beleven, waaronder ca 900 resp. 2.200 Stormmeeuwen op 11-1 resp. 12-1, en 40 Kleine Mantelmeeuwen op 11-1. Hier waren op 12-1 ook 2 Zwartkopmeeuwen (adult winter en eerste winter) aanwezig.
IJsvogels zijn waargenomen langs de Dommel bij het MEC/Eindhoven (11-1), op de Visvijvers Bergeijk (2 ex op 11-1), in de Malpiebeemden (11-1) en aan de Ringselvennen (12-1). Een Grote Gele Kwikstaart foerageerde op 11-1 in een slootje bij Heerendonk/Nuenen.
Roodborsttapuiten zijn gezien bij de Landsard (man en vrouw op 11-1) en de Patersgronden (vrouw op 12-1). Tussen Borkel & Schaft en Bergeijk zat op 11-1 en 12-1 de eenzame Bonte Kraai (zie foto).

Bonte Kraai, Bergeijksedijk/Valkenswaard, 11 januari 2003 (Robert Kastelijn)

Klapeksters werden gezien op de Landschotse Heide (12-1), bij Moerbleek/Hooge Mierde (12-1), Cartierheide (11-1), de Visvijvers Bergeijk (11-1) en de Patersgronden (12-1). 
Bij Vessem werd op 11-1 een Goudvink gezien; op 12-1 werden 4 ex (1 man en 3 vrouw) gezien bij Hooge Mierde. Barmsijzen waren present bij Hooge Mierde (2 Kleine op 12-1), Mispeleindse Heide (4 Kleine op 12-1) en aan de rand van de Patersgronden (2 ex op 12-1). In Goorland/Bladel zat een groep van ca 80 Groenlingen op 12-1. Bij Eindhoven Airport werd een Putter waargenomen op 12-1.
Kruisbekken zijn waargenomen bij Hooge Mierde (ca 30 ex op 12-1), Reusel (1 ex op 11-1), nabij Molenheide/Reusel (1 ex op 11-), op de grens Patersgronden - Groote Heide (ca 75 ex op 12-1) en bij het Keelven/Someren (12 ex op 12-1). Een adult man Sneeuwgors was op 11-1 te vinden bij de Landsard (zie foto).

Sneeuwgors, adult man, Landsard/Wintelre, 11 januari 2003 (Robert Kastelijn)

Op 9-1 werd een Roerdomp gezien op de Visvijvers Bergeijk; op 8-1 werden 3 vogels waargenomen bij de Ringselvennen/Budel-Dorplein. Langs de Strijper Aa bij Leenderstrijp zaten 2 Grote Zilverreigers op 7-1; op 8-1 werd 1 ex aangetroffen langs de Reusel bij Lage Mierde en 1 ex bij de Ringselvennen. 
Op 7-1 verbleven ca 40 Wilde Zwanen en 8 Kleine Zwanen langs de Paaldijk/Soerendonk. Op het Beuven/Strabrechtse Heide pleisterden op 7-1 136 Toendrarietganzen (vertrokken om 9:00 uur richting ZO); langs de Paaldijk pleisterde nog steeds een groep van ca 150 ex op 7-1; in Diepenhoek/Someren waren op 7-1 ca 500 ex present. Diepenhoek/Someren was op 7-1 voorts goed voor ca 500 Kolganzen, >3 Taigarietganzen en 1 Kleine Rietgans. Op 10-1 vlogen 34 Taigarietganzen over de Reuselse Moeren.
Op 't Tipke/Maarheeze zwommen 17 Grote Zaagbekken (waarvan 2 man) op 7-1. Het E3-strand/Eersel was op 10-1 goed voor 18 Brilduikers (waarvan 7 man).
Een man Blauwe Kiekendief werd op 8-1 gezien op de Strabrechtse Heide; op 9-1 vloog een vrouwkleed vogel bij de Heieinden/Hoogeloon. Een Scholekster zat op 10-1 aan het E3-strand. Op 7-1 zaten ca 80 Wulpen op de Paardse Heide/Middelbeers. Een Houtsnip werd op 7-1 waargenomen bij het Beuven; die dag werd voorts 1 ex gezien in de Malpiebeemden/Valkenswaard. Bij de waterzuivering Hapert verbleven op 7-1 o.a. 1 Witgat (4 ex op 8-1) en 1 Bokje. Een eerste winter Pontische Meeuw zat op 7-1 langs het Eindhovens Kanaal/Eindhoven.
IJsvogels zijn gezien in het Beersbroek/Netersel (8-1), bij Ten Vorsel/Bladel (10-1), bij de Klotputten/Eindhoven (2 ex op 9-1; ook al eerder hier gezien) en op de Visvijvers Bergeijk (2 ex op 9-1). Op 7-1 zaten 5 Grote Gele Kwikstaarten bij de waterzuivering Hapert; op 8-1 werd hier 1 ex gezien. Waterpiepers zijn gezien bij de waterzuivering Hapert (3 ex op 7-1), Grafven/Strabrechtse Heide (5 ex op 7-1) en Diepenhoek (1 ex op 7-1). Drie Kuifleeuweriken werden op 7-1 gezien in het CityCentrum/Veldhoven. 
Op 9-1 werden Roodborsttapuiten gezien bij de Landsard/Wintelre (3 ex) en bij de Visvijvers Bergeijk (1 ex). Bij de Klotputten werd op 9-1 een Vuurgoudhaan waargenomen. Op 8-1 was een Klapekster present op de Cartierheide/Eersel; op 9-1 werd 1 ex gezien op de Neterselse Heide. Tussen Bergeijk en Borkel & Schaft was op 7-1 de Bonte Kraai aanwezig. Een groep van 45 Eksters was op 8-1 (tegen donker) te vinden in de heemtuin van het MEC/Eindhoven. 
Aan de Strabrechtse Dijk/Heeze waren 10 Putters te vinden op 8-1. Een Kleine Barmsijs was op 7-1 present bij het Beuven; op 10-1 werd 1 ex gering in Reusel. Op de Strabrechtse Heide vlogen 2 Kruisbekken over op 8-1; op 10-1 zaten 3 ex in de Reuselse Moeren. Op de Loozerheide/Budel-Dorplein pleisterde op 7-1 een Sneeuwgors (vrouw of onv.).

Grote Zilverreigers waren present op de Visvijvers Bergeijk (1 ex op 5-1), in de Rusthoek/Strabrechtse Heide (5 ex op 4-1), Soerendonks Goor (2 ex op 4-1, 1 ex op 5-1) en de Ringselvennen/Budel-Dorplein (1 ex op 4-1). Een Roerdomp werd op 4-1 en 5-1 gezien bij de Ringselvennen; op 5-1 zat voorts 1 ex op de Visvijvers Bergeijk. 
Langs de Paaldijk/Soerendonk waren op 4-1 en 5-1 nog steeds 8 Kleine Zwanen aanwezig evenals 46 Wilde Zwanen (op 5-1; op 4-1 geschat op ca 30) en ca 250 Toendrarietganzen. Op diverse plaatsen in de Kempen werd op 4-1 en 5-1 enige trek van Kolganzen en Rietganzen opgemerkt. Ca 45 Smienten werden op 5-1 geteld op het Soerendonks Goor; op 4-1 verbleven 8 vogels (waarvan 2 man) op het Beuven/Strabrechtse Heide. Afgraving 't Tipke/Maarheeze was op 5-1 goed voor 29 Grote Zaagbekken (waarvan 7 man); op 5-1 zat 1 vrouw op het Goorven/Mispeleindse Heide evenals 1 vrouw Nonnetje. Op 5-1 waren 15 Brilduikers (waarvan 6 man) present op het E3-strand/Eersel.
's Avonds 4-1 en 5-1 kwamen resp. 9 (waarvan 3 man) en 10 (waarvan 4 man) Blauwe Kiekendieven slapen op de Cartierheide/Eersel. Op de Loozerheide zat op 4-1 een onvolwassen man Slechtvalk. Bij de waterzuivering Hapert was 1 Witgat present op 4-1. Een adult Zwartkopmeeuw zat op 4-1 tussen Stormmeeuwen langs de Paaldijk.
Bij het Soerendonks Goor verbleef op 4-1 een IJsvogel; op 5-1 zat 1 ex op de Visvijvers Bergeijk en 1 ex bij de Ringselvennen. De waterzuivering Hapert was op 4-1 goed voor 3 Grote Gele Kwikstaarten. Op 4-1 zat een Waterpieper bij 's-Heerenven/Strabrechtse Heide (zie foto). 

Waterpieper, 's-Heerenven/Strabrechtse Heide, 4 januari 2003 (Robert Kastelijn)

De zang van een Zwarte Roodstaart werd op 5-1 gehoord in het centrum van Eindhoven. Op de Visvijvers Bergeijk werden 3 Baardmannen gezien op 5-1. De speciale Klapekstertelling van VWG De Kempen op de Strabrechtse Heide op 4-1 leverde 4 Klapeksters op (zie kaart); op 4-1 zat voorts 1 ex op de Loozerheide en op 5-1 1 ex op de Cartierheide. Tussen Bergeijk en Borkel & Schaft verbleef op 5-1 nog steeds een eenzame Bonte Kraai.

Verspreiding Klapekster op de Strabrechtse Heide op 4-1-2003

In een park in Eindhoven verbleven 4 Appelvinken op 5-1. Op 5-1 werden Goudvinken gezien bij Netersel (3 ex) en bij Eindhoven (2 ex). Bij Budel pleisterden op 5-1 een Putter en Kleine Barmsijs; op 5-1 waren 8 Putters present bij Lage Mierde en 24 Kleine Barmsijzen bij Netersel. 
Kruisbekken zijn waargenomen bij het Goorven (gehoord op 5-1), Achterse Most/Netersel (6 ex op 5-1), Twisselt/Lage Mierde (2 ex op 5-1) en Hoolstraat/Lage Mierde (27 ex op 5-1) waar nog steeds de Witbandkruisbek (of wellicht "witbandige" Kruisbek) zat.

Op 1-1 pleisterden 2 Grote Zilverreigers op het Soerendonks Goor. Op 3-1 werden >30 Wilde Zwanen, >3 Kleine Zwanen en ca 300 Toendrarietganzen gezien langs de Paaldijk/Soerendonk. 's Morgens 1-1 pleisterde in Diepenhoek/Someren korte tijd een groep van bijna 1000 Kolganzen en Toendrarietganzen. Het Soerendonks Goor was op 1-1 goed voor >160 Grauwe Ganzen en 45 Smienten.
Langs de Dalweg/Hapert zat op 3-1 een Kerkuil op een paal. Bij de waterzuivering Hapert zaten 5 Grote Gele Kwikstaarten op 1-1; op 2-1 werd 1 ex gezien in het Severijnpark in Gestel/Eindhoven. In een plantsoen in Eindhoven waren 6 Appelvinken (3 man en 3 vrouw) present op 2-1.